Waarom in Mali?

Lieve lezers,

Welkom op mijn blog. Een blog die ik hopelijk kan gebruiken om een zo goed mogelijk beeld te geven van wat wij en MINUSMA in het algemeen in Mali doen.
Vooral het laatste stukje over Nederlanders trainen Malinese politie is op mij van toepassing, maar het gehele stukje tekst geeft de taak van NL goed weer.

De United Nations Multidimensional Integrated Stabilization Mission in Mali (Frans: Mission multidimensionnelle intégrée des Nations Unies pour la stabilisation au Mali, MINUSMA) is een vredesmissie van de Verenigde Naties in Mali met als doel Mali te stabiliseren en het politieke proces te begeleiden.

In januari 2012 begonnen uit Libië verdreven Qadhafi-getrouwe Toeareg-rebellen, deels onder de vlag van Mouvement national pour la libération de l’Azawad (MNLA), een opstand in Azawad, het noordelijke gedeelte van Mali. Naast de MNLA, die als doel heeft een een onafhankelijk Azawad te vestigen, is er de islamistische beweging Ansar Dine betrokken die banden onderhoud met Al Qaida en die niet zozeer onafhankelijkheid beoogd maar de invoering van de sharia nastreeft. Daarnaast zijn er andere groeperingen betrokken, zoals de Al Qaida in de Islamitische Maghreb (AQIM) en de Mouvement pour l’unicité et le jihad en Afrique de l’Ouest (MUJAO).

De Toeareg-rebellen boekten belangrijke overwinningen op het Malinese regeringsleger, dat zich onvoldoende door de eigen regering gesteund voelde. Dit leidde tot een staatsgreep op 21 maart 2012 waarbij president Amadou Toumani Touré werd afgezet en vervangen door een militaire junta. De president van Burkina Faso, Blaise Compaoré, bemiddelde namens de ECOWAS en als resultaat daarvan werd op 12 april Dioncounda Traoré benoemd als interim-president met als opdracht om een overgangsregering te vormen. De situatie in het land destabiliseerde verder. Hierop nam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op 20 december 2012 Resolutie 2085 aan, die ECOWAS autoriseerde in Mali te interveniëren met de vredesmacht AFISMA, die oorspronkelijk gepland stond om in september 2013 te ontplooien. Tevens werd het United Nations Office in Mali (UNOM) opgericht.

Nadat in januari 2013 de situatie in Mali aanmerkelijk verslechterd was doordat met name Ansar Dine en daaraan gelieerde groepen AQIM en MUJAO zuidwaarts optrokken, ontplooide AFISMA vanaf begin 2013 en zette voormalige kolonisator Frankrijk in overleg met ECOWAS eveneens een interventiemacht in, Operatie Serval. Samen met AFISMA en het Malinese regeringsleger werden de rebellen in het Noorden teruggedreven.

Nadat de situatie medio 2013 weer redelijk gestabiliseerd was, verzocht Malinese interim-president Dioncounda Traoré aan de VN om de inzet van een VN-Vredesmacht die de AFISMA en de Franse interventiemacht moest opvolgen. Op 25 april 2013 nam de VN Veiligheidsraad Resolutie 2100 aan waarin besloten werd dat MINUSMA per 1 juli 2013 de taken van AFISMA zou overnemen.

De AFISMA-troepen gingen over naar MINUSMA en ook andere landen werd gevraagd om troepen te leveren. MINUSUMA staat onder leiding van de Nederlander Bert Koenders. De Rwandese Generaal-majoor Jean Bosco Kazura treedt op als militaire commandant van MINUSMA. Het hoofdkwartier van MINUSMA is gevestigd in de Malinese hoofdstad Bamako. Volgens resolutie 2100 mag MINUSMA maximaal 12.640 man geüniformeerd personeel tellen (11.200 militairen en 1.140 politiemensen), waarvan er eind september 2013 6.039 zijn ingezet (5.219 militairen en 820 politiemensen).
De Nederlandse militairen voeren in Mali vooral verkenningen uit en verzamelen inlichtingen. Die informatie gebruikt de commandant van de VN-missie om operaties voor te bereiden.

De Nederlanders vormen daarmee de ‘oren en ogen’ binnen de VN-missie. Daarnaast helpen civiele deskundigen de Malinese politie en rechtsstaat te verbeteren.

Bijdragen aan Minusma

De VN-operatie in Mali moet de veiligheid en stabiliteit in het land herstellen en de burgers beschermen. De Nederlandse bijdrage aan Minusma bestaat vooral uit:

special operations forces;
inlichtingenpersoneel;
Apache-gevechtshelikopters;
Chinook-transporthelikopters
politietrainers.

De eenheden werken vanuit het sectorhoofdkwartier in Gao. Enkele stafofficieren werken op het Minusma-hoofdkwartier in de hoofdstad Bamako.

Special forces verzamelen inlichtingen

Militairen van het Korps Commandotroepen en het Korps Mariniers vormen de operationele kern op de grond. Ze zijn met 3 ploegen.

In het oostelijk gelegen Gao voeren deze zogenoemde special operations forces lange-afstandsverkenningen uit. De militairen zijn dan een aantal dagen op pad om informatie te verzamelen in veraf gelegen gebieden. Ze hebben een stevig mandaat. Dit betekent dat ze geweld mogen gebruiken wanneer ze terechtkomen in een gevechtssituatie.

Daarnaast krijgen ze andere opdrachten. Zoals het ontmantelen van verborgen wapenopslagplaatsen en het oppakken van strijders die geïmproviseerde explosieven fabriceren.

De eenheden beschikken over verschillende voertuigen, waaronder:

licht gepantserde Bushmaster;
tactisch wielvoertuig Mercedes Benz;
tactische wielverkenningsvoertuig Fennek;
terreinvaardige Quad.

De commandant van Minusma stuurt de Nederlandse special operations forces aan vanuit het hoofdkwartier in Bamako. Om dat soepel te laten verlopen, gaan er ook stafmilitairen mee voor de planning. Verder stuurt Defensie militaire specialisten naar Mali. Onder meer voor elektronische oorlogsvoering, ruimen van explosieven, logistiek, verbindingen en medische taken.

Coördinatie en analyse inlichtingen

Alle inlichtingenstromen van Minusma komen samen op het hoofdkwartier in Bamako. Bij de All Sources Information Fusion Unit (ASIFU). De ASIFU krijgt operationele onderdelen in Timboektoe en Gao.

Een Nederlandse ASIFU-compagnie verzamelt en analyseert de gegevens uit de sector Gao. Ze gebruiken daarvoor:

• onbemande vliegtuigjes (ScanEagle en Raven): om beelden vanuit de lucht te maken;
• een human terrain team: militairen die in de omgeving van Gao inlichtingen inwinnen.

ASIFU analyseert de informatie samen met de informatie van de Nederlandse commando’s, mariniers en Apache’s. En stuurt deze door. Minusma is sterk afhankelijk van de informatiestromen. Ze dienen als basis om besluiten te nemen over militaire operaties. Nederland plaatst een aantal functionarissen op het hoofdkwartier om deze processen te begeleiden.

Apaches en Chinooks

Defensie levert ook 4 Apache-gevechtshelikopters, waarover de commandant van Minusma zeggenschap heeft. De toestellen voeren verkenningen uit en escorteren eenheden. Ook kunnen ze dreigend optreden (show of force) of vuursteun leveren. Verder verzamelen de Apaches inlichtingen met hun sensoren. De 3 aanwezige Chinook-transporthelikopters zijn vooral bestemd voor medische evacuaties.

Nederlanders trainen Malinese politie

Naast de militairen gaan er 30 politiefunctionarissen en een aantal civiele deskundigen mee naar Mali. Zij trainen onder meer de Malinese politie, ontwikkelen de rechtsstaat en hervormen de veiligheidssector.

Voor ons, Marechaussee, geldt dat wij in 3 gebieden geplaatst kunnen worden. Bamako, een grote stad, waarin het hoofdkwartier is. In Gao, wat al meer de woestijn ligt. En Timboektoe. Een plaats waar niet veel meer is dan zand.
Tijdens onze eerste paar weken in Bamako, waar de missie start met een hoop powerpoints, voorlichtingen VN en laatste update Mali, horen wij pas waar de VN ons wil plaatsen. Dat is afhankelijk van het Franse interview en CV.